In het licht van de viering van ’75 jaar vrijheid’ zou vanaf 14 maart 2020 het Airborne Museum, na een grootschalige verbouwing, heropend worden. Het corona-virus gooide roet in het eten. Maar toch hier een bericht over de vernieuwingen in het museum. Plan je bezoek op de website van het museum.
What’s new: Hartenstein als laatste ooggetuige
In de nieuwe opzet van het museum vormt Villa Hartenstein meer dan ooit het hart van het verhaal. Hartenstein staat symbool voor de enorme transitie die het gebied onderging tijdens de oorlog. In de 19e eeuw had de mooie omgeving van Oosterbeek een grote aantrekkingskracht op rijke lieden uit het westen, die er hun buitenplaats lieten bouwen. Hartenstein is daarmee illustratief voor de idylle van voor de oorlog. Tijdens de negendaagse Slag om Arnhem werden veel gebouwen, inclusief buitenplaatsen verwoest. Villa Hartenstein werd tijdens de hevige strijd het hoofdkwartier van de Britse luchtlandingstroepen. Door de hele geschiedenis van Hartenstein in de nieuwe vaste presentatie op te nemen worden de verschrikkelijke gevolgen van oorlog nog intenser voelbaar. Hartenstein vertelt de persoonlijke verhalen van militairen en burgers, allen vertolkt door de unieke collectiestukken van het museum.
Nieuwe topstukken
Generaal-majoor Roy Urquhart had het bevel over de Britse 1e Luchtlandingsdivisie in september 1944. Villa Hartenstein werd ‘zijn’ hoofdkwartier. Zijn complete medailleset wordt dankzij een bruikleen van zijn kinderen gedurende 6 maanden na heropening voor het eerst getoond aan publiek. Een ander nieuw topstuk is het Nederlandse persoonsbewijs van Audrey Hepburn. Zij bracht haar jeugd door in Arnhem ten tijde van de Slag om Arnhem.
De befaamde ‘Flying Flea’, de lichte motorfiets die soldaten van de Britse Airborne Divisie in september 1944 bereden tijdens de Slag om Arnhem, is volledig gerestaureerd en wordt na lange tijd weer opgenomen in de vaste presentatie en gepresenteerd in een originele en zeer zeldzame ‘dropkooi’.
Voor ieder wat wils: beleving én verdieping
In de nieuwe meertalige audiotour zijn 50 collectiestukken voorzien van extra verdieping. Historicus en bestsellerauteur Antony Beevor sprak de Engelse audiotour in, Matthias Strohn, lector aan de Universiteit van Buckingham over Moderne Oorlogsstudies, nam de Duitse tour voor zijn rekening. De Nederlandse tour werd ingesproken door journalist en schrijver Ad van Liempt en Poolse bezoekers kunnen luisteren naar de stem van Iwona Mączka, neerlandica en germaniste en medeoprichter van het portaal Polen in Beeld. YouTuber Boris Lange vertelt in de familie audiotour vanuit het perspectief van een jonge Britse soldaat.
De ondergrondse Airborne Experience-beleving is compleet vernieuwd en uitgebreid met een drietal nieuwe scenes. Bezoekers voelen zich in de nieuwe opzet nog meer onderdeel van het verhaal, wat de beleving van oorlog nog intenser zal maken.
Een thuis
Voor velen is Villa Hartenstein veel meer dan een museum. Veteranen noemen het hun ‘thuis’, omdat een zeer belangrijk deel uit hun persoonlijke geschiedenis hier heeft plaatsgevonden. Deze verhalen, die actief worden overgedragen op kinderen en kleinkinderen gaan over van een persoonlijke geschiedenis in een familiegeschiedenis. In de nieuwe presentatie speelt het generatie-overschrijdende herdenken een belangrijke rol. Hartenstein is namelijk ook het thuis van de generaties van na de Slag om Arnhem.
Kindertentoonstelling Waterschapsheuvel
Vanaf de heropening is ook de kindertentoonstelling Waterschapsheuvel (Watership Down) te zien. Deze tentoonstelling is gebaseerd op het gelijknamige, wereldberoemde verhaal van de Britse auteur Richard Adams dat in 1978 voor het eerst verfilmd werd en in 2018 in een nieuwe BBC/Netflix serie werd uitgebracht. Adams baseerde het boek op zijn eigen oorlogservaringen. Hij maakte tijdens Operatie Market Garden namelijk deel uit van de 250th Light Company van het Royal Army Service Corps en inspireerde twee hoofdpersonages uit zijn verhaal op bevelvoerend officier, majoor John Gifford en Kapitein Desmond Kavanagh. Het derde hoofdpersonage baseerde hij op zichzelf. De tentoonstelling is in nauwe samenwerking met de dochters van Richard Adams én Netflix/BBC tot stand gekomen. Niet eerder was er aandacht voor Waterschapsheuvel en de invloed van de Tweede Wereldoorlog op het verhaal.
In het verhaal begint een groep konijnen een moedige zoektocht naar een nieuw thuis. In de nieuwe tentoonstelling gaan kinderen in vier escaperooms met hun (groot)ouders op zoek naar een plek waar ze in vrijheid kunnen leven. Alleen door actief samen te werken vinden ze de sleutel tot vrede. De tentoonstelling is in het kader van 75 jaar vrijheid ontwikkeld én wordt geopend aan de vooravond van Richard Adams verjaardag. Op 9 mei 2020 zou hij 100 jaar zijn geworden.
Het museum is sinds 1978 gehuisvest in de imposante 19e-eeuwse Villa Hartenstein. Tijdens de Slag om Arnhem was dit het hoofdkwartier van de Britten. Op deze historische plek komen verhalen samen van zowel de Britse, Poolse en Duitse militairen, als van de burgers. In 2019 werd het Airborne Museum door European Museum Forum genomineerd voor de prestigieuze European Museum of the Year Award 2019.
Utrechtseweg 232
6862 AZ Oosterbeek