Oorlogstoerisme in Trentino (I)
Op zoek naar de bunkers van de Eerste Wereldoorlog
Langs de Italiaans-Oostenrijkse grens hadden beide landen al aan het einde van de 19e eeuw talrijke forten gebouwd. Het waren weliswaar bondgenoten, maar vertrouwd hadden ze elkaar nooit. Die forten werden nu ingezet voor de oorlog: de Eerste Wereldoorlog (1914-1918), waarin Nederland goeddeels buiten schot bleef. De bunkers bleken echter al snel verouderd, en niet meer opgewassen te zijn tegen de moderne wapens. De forten liggen er nog steeds en zijn van buitenaf te bekijken.
Ik begin de verkenning bij Forte Cherle, op 1445m hoogte. Het is mistig: gids Stefania betreurt dat, maar ik geef aan dat het wel goed bij het onderwerp past. De meeste forten vergen een stevige wandeling, maar Forte Cherle is praktisch vanaf de weg (142) bereikbaar. Het fort ligt ook aan een wandelroute met de toepasselijke naam Weg van de Vrede. Overigens werd het eerste schot op 24 mei 1915 vanaf de vesting Verena (2015m) gelost.
Dertig dagen isolement
Forte Cherle (ook wel Werk Sebastiano genoemd, om in de communicatie verwarring met Forte Verle te voorkomen) werd tussen 1910 en 1914 gebouwd. Het bestaat uit twee gebouwen, verbonden door een gang. Het fort was zo ingericht dat de bewoners dertig dagen isolement kon overleven (voedsel, drinkwater, munitie). Vanaf het begin van de oorlog werd het fort zwaar gebombardeerd: de kraters zijn tot op de dag van vandaag te zien.
Dichtbij is ook de Keizerlijke trap, in 1917 aangelegd voor Charles van Habsburg, die het gebied bezocht in aanloop van het voorjaarsoffensief. Er zijn zo’n tweehonderd treden: boven bereik je het militaire hospitaal van Val Fredda, waarvan alleen de muren nog overeind staan.
In de buurt zijn diverse campings en camperplekken. Er lopen wandel- en mountainbikeroutes langs de bunkers. Een boeiend thema voor een vakantie met méér dan 'nietsdoen'- hoe prettig dat ook kan zijn...
Willem Laros verbleef op camping Sole Neve. Meer informatie op:
Meer informatie over de regio: